سیل زمانی رخ می دهد که حجم آب از ظرفیت بستر رودخانه یا نهر فراتر رود و به مناطق مجاور سرازیر شود. این اتفاق می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- بارش شدید باران یا برف: وقتی بارندگی یا ذوب برف در مدت کوتاهی حجم زیادی آب ایجاد کند، ممکن است رودخانه ها و نهرها ظرفیت هدایت تمام آب را نداشته باشند و طغیان کنند.
- سد شدن مسیر آب: اگر چیزی مانند ریزش کوه، یخ یا زباله مسیر جریان آب را مسدود کند، می تواند باعث انباشت آب و بالا آمدن سطح آن شود.
- طغیان آب دریا: طوفان های ساحلی و جزر و مد می توانند باعث افزایش سطح آب دریا شوند و از ساحل عبور کنند و مناطق ساحلی را inundate کنند.
- ذوب شدن یخ های پوششی: گرم شدن کره زمین باعث ذوب شدن یخ های پوششی و افزایش سطح آب دریا می شود که می تواند به سیلاب های ساحلی منجر شود.
عوامل دیگری نیز می توانند در وقوع سیل نقش داشته باشند، مانند:
- پوشش گیاهی: پوشش گیاهی به جذب آب باران کمک می کند. از بین رفتن پوشش گیاهی به دلیل جنگل زدایی یا چرای بیش از حد می تواند روان آب را افزایش دهد و خطر سیل را بالا ببرد.
- شیب زمین: مناطق شیب دار آب را سریعتر تخلیه می کنند، بنابراین احتمال سیل در آنها کمتر است. با این حال، اگر بارندگی شدید باشد، حتی زمین های شیب دار نیز می توانند سیلابی شوند.
- وضعیت توسعه: ساخت و ساز در دشت های سیلابی می تواند ظرفیت طبیعی زمین برای جذب آب را کاهش دهد و خطر سیل را افزایش دهد.
سیل می تواند خسارات جانی و مالی قابل توجهی به بار آورد. سیلاب ها می توانند خانه ها، مشاغل، زیرساخت ها و محصولات کشاورزی را ویران کنند. همچنین می توانند باعث فرسایش خاک، آلودگی آب و مشکلات سلامتی شوند.
اقداماتی برای کاهش خطر سیل وجود دارد، از جمله:
- ایجاد و نگهداری از موانع سیل: دیوارها، خاکریزها و سایر موانع می توانند از سیلاب شدن مناطق ساحلی و حاشیه رودخانه ها جلوگیری کنند.
- ایجاد و نگهداری از کانال های زهکشی: کانال ها می توانند آب را از مناطق مستعد سیل دور کنند.
- احیای پوشش گیاهی: درختان و گیاهان می توانند آب باران را جذب کنند و روان آب را کاهش دهند.
- تنظیم قوانین مربوط به کاربری زمین: این قوانین می توانند از ساخت و ساز در دشت های سیلابی جلوگیری کنند.
- آمادگی برای سیل: این شامل داشتن یک طرح اضطراری، ساخت و نگهداری از کیسه های شن و داشتن اطلاعات در مورد نحوه ایمن ماندن در هنگام سیل است.
با به کارگیری این اقدامات، می توانیم خطر سیل و اثرات مخرب آن را کاهش دهیم.